Sztuczna inteligencja w miejscu pracy a prawo do informacji. Zmiany w ustawie o związkach zawodowych

W dniu 29 kwietnia 2024 roku do Sejmu wpłynął komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych. Proponowane zmiany dotyczą obowiązku udzielania informacji przez pracodawcę o sposobie funkcjonowania algorytmów lub systemów sztucznej inteligencji, które mogłyby mieć wpływ na sytuację pracowników.

Zgodnie z projektem, do art. 28 ust. 1 dodany zostanie pkt 5):

„Art. 28 1. Pracodawca jest obowiązany udzielić na wniosek zakładowej organizacji związkowej informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności informacji dotyczących:

[…] 5) parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, a które mogą mieć wpływ na warunki pracy i płacy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie.”

Zmiany legislacyjne w przedmiocie uregulowania funkcjonowania algorytmów i systemów AI są odpowiedzią na gwałtowne zmiany technologiczne, które możemy zaobserwować wszędzie, także w miejscu pracy. Ze względu na udział powyższych mechanizmów w różnych aspektach działalności pracodawców, rozszerzenie katalogu zawartego w art. 28 ust. 1 sprzyja możliwości zapoznania się z w pełny sposób z normami i zasadami pracy, które w naturalny sposób dotyczą pracownika.

Komisyjny projekt ustawy spotkał się z pozytywnym odbiorem ze strony Głównego Inspektora Pracy i Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. Obaj opiniujący dostrzegają pilną potrzebę stworzenia narzędzi umożliwiających kontrolowanie oraz wpływanie na funkcjonowanie algorytmów i systemów sztucznej inteligencji w zakładach pracy.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia.

Autor: Maria Tracka