Praca zdalna obywateli Ukrainy niezgodna z przepisami?

Zasady świadczenia pracy przez obywateli Ukrainy na terenie Polski uległy znaczącemu ułatwieniu z momentem wprowadzenia przepisów ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy . Do tej pory nie rozwiązały one jednak problemu świadczenia przez obywateli Ukrainy pracy zdalnej na terenie Polski na rzecz zagranicznych podmiotów.
Zasady świadczenia pracy przez obywateli Ukrainy na terenie Polski uległy znaczącemu ułatwieniu z momentem wprowadzenia przepisów ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy[1]. Do tej pory nie rozwiązały one jednak problemu świadczenia przez obywateli Ukrainy pracy zdalnej na terenie Polski na rzecz zagranicznych podmiotów.
Praca zdalna z Ukrainy nie na podstawie powiadomienia

Najpowszechniejszą formą legalizacji pracy obywateli Ukrainy w Polsce stała się wprowadzona specustawą procedura powiadomienia przez zatrudniającego właściwego Powiatowego Urzędu Pracy o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Pozwala ona na legalne zatrudnienie bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę. Dotyczy jednak wyłącznie podmiotów zatrudniających, które mają swoją siedzibę na terenie Polski (wynika to z obowiązku posiadania NIP oraz powiadomienia właściwego miejscowo PUP).

Tym samym niemożliwe jest w ten sposób zalegalizowanie zatrudnienia pomiędzy zagranicznym (nie tylko ukraińskim) pracodawcą a obywatelem Ukrainy i wykonywanie z terytorium Polski pracy zdalnej na jego rzecz.

Stanowisko MRIPS

Zgodnie z informacjami prezentowanymi przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, istnieje możliwość zatrudniania obywateli Ukrainy w Polsce przez podmioty zagraniczne i nie wymaga to uzyskania zezwolenia na pracę.

Niemniej stanowisko to nie znajduje odzwierciedlenia w przepisach, które wprost określałyby tego rodzaju konfigurację. Tymczasem odpowiedzialność za legalne przebywanie i świadczenie pracy na terytorium Polski w takim przypadku ponoszą zarówno sam zatrudniony obywatel Ukrainy, jak i podmiot zlecający mu pracę.

Jakkolwiek początkowy okres wojny na Ukrainie wiązał się z dość liberalnym i przychylnym podejściem zarówno organów administracji, jak i poszczególnych resortów, to należy mieć na uwadze treść obowiązujących przepisów określających zasady zatrudniania cudzoziemców, które stanowić mogą podstawę odpowiedzialności prawnej – niezależnie od stanu wojny za wschodnią granicą.

Kiedy praca zdalna jest możliwa?

Praca zdalna obywatela Ukrainy z terytorium Polski na rzecz zagranicznego pracodawcy jest możliwa na dotychczasowych zasadach, tj. obowiązujących przed wybuchem wojny na Ukrainie. Zasady te określone zostały w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Są to sytuacje, w których w szczególności cudzoziemiec: posiada w Polsce zezwolenie na pobyt stały lub czasowy, korzysta z ochrony uzupełniającej, ochrony czasowej albo posiada zezwolenie na pracę i przebywa na terytorium RP na podstawie wizy.

Konieczne doprecyzowanie przepisów

Jak widać, pomimo szeregu ułatwień dla obywateli Ukrainy chcąc podjąć lub kontynuować aktywność zawodową, nadal nie jest jasne, na jakich zasadach mogą legalnie wykonywać zdalnie pracę w Polsce na rzecz podmiotów zarejestrowanych za granicą. Niestety, rozwiązania w tym zakresie nie wprowadziły jak dotąd kolejne nowelizacje ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy.

r.pr. Agata Majewska


[1] Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 583 z późn. zm.).