Badanie trzeźwości pracowników w KP
8 czerwca 2022 r. Sejm rozpoczął procedowanie noweli Kodeksu Pracy wprowadzającej przepisy dotyczące zasad badania trzeźwości pracowników. Ze względu na wieloletnie wątpliwości, czy pracodawca może samodzielnie weryfikować trzeźwość pracowników, projektowane przepisy mają znaczenie dla uprawnień obydwu stron stosunku pracy oraz bezpieczeństwa w miejscu pracy.
Najważniejsze założenia projektowanej noweli KP, to:
Prawo do prewencyjnej kontroli trzeźwości z poszanowaniem dóbr osobistych pracownika.
Są to pojęcia ogólne, dlatego wymagać będą szczegółowego określenia w wewnętrznych regulacjach zakładowych, biorąc pod uwagę przyjęty sposób kontroli i warunki do jej przeprowadzenia.
Możliwość kontroli niewymagającej badania laboratoryjnego
Polegać ma ona na stwierdzeniu braku obecności alkoholu w organizmie pracownika lub obecności alkoholu (wskazującej na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości).
Dane osobowe
Pracodawca będzie przetwarzać informacje o dacie i (tylko) pozytywnym wyniku badania wyłącznie, gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób czy ochrony mienia. Przechowywać je będzie w aktach osobowych przez maksymalnie 1 rok. Wydłużenie tego okresu będzie możliwe tylko w przypadku nałożenia kary porządkowej lub wykorzystania tych informacji na potrzeby postępowania sądowego.
Obowiązek uregulowania kontroli trzeźwości w regulacjach zakładowych
W szczególności w UZP, regulaminie pracy lub obwieszczeniu.
Zakaz dopuszczenia do pracy pracownika
Dotyczyć będzie pracownika, którego wynik badania wskazywać będzie na stan po spożyciu alkoholu/stan nietrzeźwości albo uzasadnionego podejrzenia w tym zakresie.
Badanie przez uprawniony organ
W szczególności Policję lub Straż Miejską na żądanie pracodawcy lub pracownika.
Badanie krwi
Wyłącznie na zlecenie organu na zasadach określonych KP.
Negatywny wynik badania
Spowoduje, że okres niedopuszczenia pracownika do pracy uznawany będzie, jako usprawiedliwiona nieobecność, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Możliwość badania pracowników na obecność innych środków działających podobnie do alkoholu
Na zasadach analogicznych jak w zakresie badania trzeźwości.
Możliwość badania trzeźwości i obecności innych środków również wobec osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych
Z uwzględnieniem specyfiki niepracowniczego zatrudnienia.
Przedstawione wyżej rozwiązania pozostają na etapie projektowania – stąd ich ostateczna treść i data wejścia w życie nie są jeszcze znane. Niewątpliwie jednak, pracodawcy zamierzający korzystać z tej możliwości, już teraz powinni rozważyć, w jaki sposób uregulować zasady kontroli trzeźwości, tak, by była ona nie tylko skutecznym środkiem prewencji, ale i odbywała się z poszanowaniem przepisów i praw pracowników.